Odadaki fili görüyor, patikalara inanıyoruz.
Ne?
Factory’de planımız bilgi ve medya ekosistemindeki sorunlara dair çözüm geliştirenleri desteklemek, bunu yaparken gezegene köstek olmamayı isteriz. Bu nedenle sürekli artan karbon salımının yol açtığı iklim krizinden gözümüzü ayırmadan, ama konuyu bir köşesinden yakalayarak gündemimize almayı istedik. Odadaki fili görmekten yanayız, çünkü hepimizin üzerine düşenler var.
Ne zaman?
Kuşkusuz, şimdi.
Neden?
Ortak bir derdimiz var bu çağda; bir acayip havalar, havalar bir acayip. Bunun temel sebebi insan kaynaklı iklim değişikliği. Gezegen her geçen gün ısınıyor, alanın uzmanları harekete geçmenin elzem olduğunu vurguluyor. Biz de yeni bir internet sitesi kurarken, bu konuda bir adım atmayı istedik.
Nerede?
Bunun için daha az karbon harcayan bir site geliştirdik. Büyük bir adım olmadığını biliyoruz, ama adım atmanın, atmamaktan iyi olacağına eminiz. Bu küçük adımı da, yeni fikir patikaları açılmasına yardımcı/ilham olmak için anlatmak istedik.
Nasıl?
Peki gezegen için önemsiz olsa da, ama fil hakkında konuşmamıza vesile olan bu aşama için neler yaptık?
- Sitemizin yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanan bir sunucuda barındırılması birincil önceliğimizdi. Bunun için Digital Ocean'ın Frankfurt sunucularını tercih ettik. Enerjimiz güneş ve rüzgar dünyasından geliyor.
- Hazırlanan modüllerin isteklere cevap verebilecek bir yapıda olmasına özen göstererek projeyi basit tuttuk, böylece kullanmayacağımız modülleri geliştirmedik, kullanmayacağımız şeyler için enerji harcamadık.
- Sunucumuzdaki kaynak tüketimine bağlı enerji tüketimini düşürmek için önbelleklemeye önem verdik ve veri işleme süreçlerini en aza indirgedik.
- Sitemizin bir kopyasını Cloudflare veri merkezlerinde tutuyoruz. Böylece ziyaretçilerimiz site bilgilerini bulundukları konuma en yakın veri merkezinden alıyor. Bu da mümkün olduğunca az enerji harcanmasına vesile. Bu pratikte, siteye Ankara'dan bağlanan bir kullanıcının verileri İstanbul'daki merkezden edinmesi demek. Bu sayede sayfa yükleme sürelerini de iyileştirmiş oluyoruz. Gözle görmediğimiz ağların sebep olduğu “karbon kilometrelerini” azaltıyoruz. Bu veri merkezi Global İklim Risk Endeksi’ne göre 2019’da iklim değişikliğinden en çok etkilenen ülkeler olan Mozambik, Zimbabve ve Bahamalar’da da olabilirdi. (Bu ülkelerin ortak özelliğini düşünmenizi isteriz) Cloudflare'in veri merkezi haritasına göz atmak isterseniz, buraya bırakıyoruz.
- Bant genişliği kullanımı ve dolaylı olarak enerji tüketimini azaltmak için tüm CSS ve Javascript kodlarını tek bir CSS ve JS dosyasında topladık, bu dosyaları küçülttük. Sitenin daha hızlı yüklenmesini kolaylaştırmak, dolayısıyla enerjiden tasarruf etmek için kaynak koddaki gereksiz karakterleri kaldırdık.
Küçültülmemiş bir CSS dosyası

Dosya boyutu: 246KB
Küçültülmüş bir CSS dosyası

Dosya boyutu: 196KB
- Sitedeki görsellerin önbellek süresini 1 yıl olarak belirledik. Bu tam olarak şu anlama geliyor: Siteyi bir kez ziyaret ettiğinizde, sitede kullanılan görseller tarayıcı önbelleğinize kayıt ediliyor ve bu görsellerde herhangi bir değişiklik olmadığı sürece bu tarayıcıyla 1 yıl boyunca yapacağınız tüm ziyaretlerde bu görselleri tekrar indirmek zorunda kalmıyor, tarayıcınızdaki kopyayı kullanıyorsunuz. Bu durum hem bant genişliği kullanımına engel oluyor hem de size daha hızlı bir deneyim sunuyor.
Sitemizi ziyaret eden her yeni kişi için 0,25 gr karbon salıyoruz. Aylık ortalama 10.000 ziyareti baz alırsak yıllık karbon salımı 30,29 kg ediyor. Bu da, ortalama 1,4 ağacın yıllık emdiği karbon miktarına denk geliyor. Fili görüyoruz, ancak onu iyileştirirken iyileşmeyi de umuyoruz, yeni patikalara inanıyoruz.
Kimler?
Factory gezegenine ulaşmak için;
selin@teyit.org
Program Sorumlusu
Siteyi karbonsuzlaştırma sürecimizdeki deneyimlerimiz hakkında konuşmak ya da geliştirmemize destek olmak için;
ozer@teyit.org
Ürün Yöneticisi
Okuduğunuz metin hakkında konuşmak için;
secil@teyit.org
Teyit İklim Sorumlusu